Na początku tego roku wraz z Julitą (Wrząca Kuchnia) rozpoczęłyśmy współpracę z Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Uruchomiliśmy projekt Smaki Wisły. Cztery Pory Roku. 21 kwietnia odbyło się pierwsze z ośmiu spotkań, które zaplanowaliśmy w tym roku. Na początku jednak przeczytajcie o samym projekcie, a co robiliśmy w miniony piątek dowiecie się na koniec tego wpisu.
Projekt Smaki Wisły. Cztery Pory Roku – o co w tym chodzi?
Smaki Wisły. Cztery Pory Roku to nowa propozycja Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie skierowana do blogerów, szefów kuchni oraz dziennikarzy kulinarnych. Podczas ośmiu spotkań odbywających się od wiosny do zimy zaangażowane w program osoby będą w innowacyjny i twórczy sposób podchodzić do ochrony polskiego dziedzictwa niematerialnego. Przyjęte założenia wynikają z misji muzeum, której elementem jest m.in. rekonstrukcja historyczna i rozwijanie badań naukowych, a także popularyzacja ich wyników podczas spotkań z publicznością w muzeum i za pośrednictwem strony internetowej.
Projekt Smaki Wisły obejmuje trzy obszary
Przede wszystkim chcemy pokazać znaczenie Wisły, jej unikalnych zasobów i historii, oraz jej powiązania z Warszawą, a w szczególności z Wilanowem. Punktem odniesienia dla prezentacji zróżnicowania i uniwersalności zasobów wiślanych jest polska tradycja kulinarna. Sztuka kulinarna stanowi bardzo ważny i niestety wciąż niedoceniany element dziedzictwa kulturowego. W Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie od kilku lat z powodzeniem i zgodnie z misją instytucji rozwijany jest program historycznej rekonstrukcji kulinarnej. Muzeum wydało drukiem pierwsze polskie książki kucharskie, prezentując je w serii Monumenta Poloniae Culinaria. Prowadzone są także pokazy i atrakcyjne warsztaty historycznej rekonstrukcji kulinarnej.
Drugim obszarem, którym zajmiemy się w trakcie realizacji projektu, są zmiany pór roku i rytm, jaki nadawały one życiu mieszkańców Warszawy w okresach historycznych.
Trzeci wymiar to pragnienie stworzenia wyjątkowej, otwartej przestrzeni miejskiej, która będzie nawiązywać do tradycji założenia wilanowskiego, czyli do historycznych ogrodów warzywnych i fruktyfikujących, oraz do współczesnej idei otwartych ogrodów społecznych funkcjonujących jako miejsca spotkań, wymiany myśli i wiedzy. W ramach projektu przewidziano spotkania tematyczne, związane ściśle ze zmianą pór roku.
Kto bierze udział w projekcie
Wyłoniliśmy grupę blogerów, szefów kuchni oraz dziennikarzy, którzy z jednej strony są podstawowymi odbiorcami programu, z drugiej zaś – twórcami projektu, jego ambasadorami. Reprezentując sam projekt, reprezentują też Warszawę w całym kraju i poza jego granicami, ponieważ część z nich jest rozpoznawalna i znana w świecie.
Zależy nam, aby zaangażowane w program osoby nie tylko tworzyli przestrzeń do twórczej debaty o zagadnieniach związanych z poszczególnymi spotkaniami, ale także rozpowszechniali wnioski i promowali rezultaty w mediach społecznościowych i innych środkach komunikacji elektronicznej. Oprócz tego uczestnicy będą wolontarystycznie pracować w wilanowskim ogrodzie warzywnym, tworzyć rabaty warzywno – owocowe w kilku etapach – od koncepcyjnego, poprzez wybór roślin przeznaczonych do nasadzeń, do stricte praktycznych, czyli wysiewania, wysadzania, zabiegów pielęgnacyjnych i zapobiegawczych. Poszczególne spotkania i stadia rozwoju ogrodu będą dokumentowane, a wiedza i wyniki działań podejmowanych w czasie spotkań będą prezentowane na stronie internetowej Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie i w mediach społecznościowych.
Cel projektu
Celem projektu jest upowszechnianie wiedzy o roślinach, metodach ich uprawy oraz o kuchni staropolskiej i znaczeniu Wisły w ujęciu historycznym oraz w kontekście społecznym. Istotne są też zapis i zachowanie wiedzy z poszczególnych etapów, jej upowszechnienie wśród warszawskiej publiczności oraz budowanie strategii integracji społecznej wokół tradycji kulinarnej. Projekt niewątpliwie przyczyni się do wzmocnienia identyfikacji kulinarnych tradycji Warszawy, a także podkreśli rolę rzeki Wisły – jako osi, na której znajduje się pałac wilanowski.
Pierwsze spotkanie – „Mennonici – życie w zgodzie z naturą i biegiem rzeki”
21 kwietnia odbyło się pierwsze warsztatowe spotkanie projektu „Smaki Wisły. Cztery Pory Roku.
Po przywitaniu przez gospodarzy Pałacu, Urszula Rukat poprowadziła krótki wykład „Mennonici – życie w zgodzie z naturą i biegiem rzeki”. Urszula jest etnologiem, obecnie pracuje w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, zajmuje się historią wilanowskiego folwarku. Opowiedziała nam o tym kim byli mennonici, jak żyli, jak wyglądała ich kuchnia.
Potem Iza Kulińska (Smaczna Pyza) nasza słynna grzybiarka, opowiedziała nam co nieco o wyjątkowych grzybach, głównie o ukochanych smardzach. Ważna informacja – wiele osób myśli, że są pod ścisłą ochroną, a to jest błąd. „W Polsce grzyb ten do 2014 r., podlegał ochronie ścisłej, od dnia 17 października 2014 r. podlega ochronie częściowej na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r., (Dz. U. z dnia 16 października 2014 r., poz. 1408). Ochronie podlegają okazy rosnące poza terenem ogrodów, upraw ogrodniczych, szkółek leśnych oraz poza terenami zieleni.” (Źródło Wikipedia)
Warsztaty „Mennonici – kuchnia do odkrycia”
Zanim zaczęliśmy spólne gotowanie z Maciejem Nowickim, zostaliśmy poczęstowani zupą marchewkową z boczkiem i serem kozim. Ta oraz wszystkie potrawy, które przygotowywaliśmy podczas warsztatów inspirowane były przepisami z książki Wojciecha Marchlewskiego „Mennonici od kuchni” oraz recepturami z książki „Mennonites Cooking” z 1920 r. Druga pozycja to zbiór XVIII i XIX wiecznych przepisów bardzo często już z elementami wpływów kuchni amerykańskiej.
Wspólnie z blogerami, szefami kuchni i dziennikarzami przygotowaliśmy wyjątkowe dania:
– Brazylijska zupa pomidorowa z pieprzem cayenne i kukurydzą
– Placki ziemniaczane z ziemniaków i sera koziego
– Bidgot – kwaśna czerwona kapusta z pulpetami z jesiotra i makreli
– Pierogi z burakami, twarogiem i miętą
– Wołowina na słodko – kwaśno – antrykot z dość dużym oczkiem + śliwki (suszone i mrożone), rodzynki + duża ilość octu
– Pszenica gotowana w mleku z miodem + kwaśny mus z rabarbaru + karmel z tataraku, który ma nazwę „tatarskie ziele”
Uważam, że spotkanie było niezwykle ciekawe, inspirujące i smaczne. Nie zabrakło też dobrej zabawy, co zapewne widzicie na zdjęciach. A zdjęcia w tym wpisie są autorstwa Michała (FotoMajk), oprócz zdjęcia Pałacu, które należy do Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.
W planach są równie interesujące tematy, będzie się wiele działo. Będzie dużo gotowania i odkrywania nowych „starych” smaków. Zapraszam na kolejne relacje i do Wilanowa!
