Jak dobrze znamy ziemniaki? Ile jest w Polsce odmian ziemniaków? Czy wiesz jakie posiadają wartości odżywcze? Jakie pyszne dania z ziemniaków można przygotować? Na te wszystkie ziemniaczane pytania postaram się odpowiedzieć w tym poście. Mądrzejsza o tę wiedzę jestem po warsztatach kulinarnych „Znaj ziemniaki!”, których pomysłodawcą i gospodarzem był Krzysztof Korolewicz, dyrektor spółki Europlant. Warsztaty poprowadziła Joanna Jakubiuk, cudowna szefowa kuchni restauracji Masuria Arte.
Wartości odżywcze ziemniaków
Myślę, że niewielu z nas zdaje sobie sprawę jakie wartości odżywcze posiadają ziemniaki. Jest to zdecydowanie niedoceniane w Polsce warzywo. Nie raz spotkałam się z poglądem, że ziemniaki tuczą i są niezdrowe. To absolutna nieprawda. Ziemniaki mają pięć razy mniej kalorii niż makarony i kasze. Są lekkostrawne i zawierają tylko około 0,1 % tłuszczu. Mają błonnik, który ułatwiając trawienie, wspomaga utratę wagi i obniża poziom cholesterolu. Są bogate w potas, który obniża ciśnienie krwi. Zawierają magnez, który łagodzi stres, poprawia przemianę materii i jest budulcem zębów i kości. Posiadają więcej witaminy C niż dynie i jabłka.
Ziemniaki najlepiej gotować lub piec ze skórką. W ten sposób chronimy witaminy i minerały, które znajdują się tuż pod nią. Większość witamin zawartych w ziemniakach rozpuszcza się w wodzie. Dlatego nie obierajmy ziemniaków i nie zalewajmy wodą dużo wcześniej przed gotowaniem. Najlepiej gotujmy ziemniaki na parze lub pieczmy.
Przykłady odmian ziemniaków
Warto wiedzieć o tym, że mamy ponad 120 odmian ziemniaków! Przyznaję, że do tej pory znałam i spotykałam na targach może 3 – 4 odmiany. Ziemniaki różnią się typami kulinarnymi:
- Typ A – twarde po ugotowaniu, sałatkowe – np. Bellinda, Regina – fantastyczny smak, ładny kształt bulwy, żółty miąższ
- Typ B – średnio twarde po ugotowaniu – np. Bellarosa – duże bulwy, żółty miąższ, czerwona skórka- można ja piec. Georginia – gładka skórka, żółty miąższ, pyszna
- Typ C – mączyste – Omega, Augusta – puszysty, żółty miąższ do klusek, pierogów, kartaczy, puree itp.
Więcej informacji o odmianach ziemniaków przeczytacie tutaj
Dania z ziemniaków
KARTACZE
2 kg surowych ziemniaków
1 kg gotowanych ziemniaków
500 g mięsa wieprzowego mielonego
500 g mięsa wołowego mielonego
mąka ziemniaczana
majeranek
czosnek
olej
boczek wędzony
cebula
czarny pieprz
sól
Obrać i zetrzeć ziemniaki. Przełożyć je do gazy lub ścierki i mocno odcisnąć. Wodę zebrać do miski odstawić na kilka minut. Ostrożnie zlać, zebrana na dnie miski skrobie dodać do masy ziemniaczanej. Gotowane ziemniaki przecisnąć przez praskę. Ziemniaki połączyć, delikatnie osolić. Wymieszać ciasto dodając ew. mąki ziemniaczanej aż będzie ładnie odchodziło od ręki.
Mięsa wymieszać ( można użyć jedynie mięsa wieprzowego). Przyprawić do smaku solą, czarnym pieprzem, roztartym czosnkiem i majerankiem. Dobrze wymieszać.
Z masy ziemniaczanej zrobić równy placek. Na środku ułożyć porcje farszu. Dokładnie zlepić. Uformować kartacza. Gotować w osolonym wrzątku kilkanaście minut od wypłynięcia.
Boczek pokroić w kostkę. Wytopić skwarki. Dodać pokrojoną cebulę, razem przesmażyć. Polać kartacze przed podaniem.
PĄCZKI DROŻDŻOWO ZIEMNIACZANE
500 g ugotowanych przetartych ziemniaków
500 g mąki
1 szklanka mleka
4 jajka
40 g drożdży
Sól
Tłuszcz do smażenia
Cukier
Cynamon
Ziemniaki w mundurkach ugotować , obrać i jeszcze ciepłe przepuścić przez maszynkę. W mące zrobić dołek, wlać ciepłe mleko, rozmieszać z pokruszonymi drożdżami i szczypta cukru. Zaczyn odstawić w ciepłe miejsce, a gdy wyrośnie, wymieszać z pozostałymi składnikami i czekać, Az ponownie wyrośnie. Nabierać łyżką, formować małe kuleczki i smażyć w głębokim tłuszczu. Wyjąć, odsączyć z tłuszczu i posypać cukrem pudrem i cynamonem.
Receptura na pączki pochodzi z książki NIEZAPOMNIANA KUCHNIA WARMII I MAZUR, której autorką jest Małgorzata Jankowska Buttitta
BROSANIKI
1 kg ziemniaków
1 łyżka mąki ziemniaczanej
kilka łyżek mąki pszennej
sól
olej
cebula
skwarki
Ziemniaki obrać, zetrzeć na drobnej tarce. Odebrać nadmiar wody. Dodać sól i obie mąki, ilość mąki pszennej zależy wilgotności startych ziemniaków. Wymieszać masę tak, by powstała zwarta, nie lejąca pulpa. Przygotowaną masę nabierać łyżką i wrzucać na osolony wrzątek. Po wrzuceniu delikatnie zamieszać i gotować aż do wypłynięcia klusek na powierzchnię Brosaniki okrasić zrumienioną na oleju cebulką lub skwarkami.
Kluski ziemniaczane maja charakterystyczny kształt małego wrzecionka. Nazwa pochodzi od wrzucania łyżką masy ziemniaczanej na wrzątek – „brosać” tzn. rzucać.
UWAGA: Masę ziemniaczaną wylać na gęste sitko, odstawić na kilkanaście minut. Delikatnie odlać wodę która ścieknie, zebrać skrobie z dna miski. Dodać do klusek. Dopiero wtedy należy dodawać mąkę pszenną.
BABKA ZIEMNIACZANA Z BROKUŁAMI
1 kg ziemniaków
3 brokuły
2-3 średnie cebule
2-3 jajka
Kilka łyżek mąki pszennej
100 ml oleju rzepakowego
Sól
Pieprz
Bułka tarta do wysmarowania formy
Brokuły podzielić na różyczki, ugotować. Ziemniaki zetrzeć na tarce razem z cebulą. Kilka brokułów odłożyć, resztę rozdrobnić na gładką masę. Zmielone brokuły dodać do masy ziemniaczanej, razem z jajkami, mąką, olejem i dobrze wymieszać. Przyprawić do smaku. Tak przygotowaną masę wlać do wysmarowanej tłuszczem i wysypanej bułką tartą blachy. Do masy włożyć jedna obok drugiej odłożone różyczki brokułów. Piec w temperaturze 180 stopni około 1,5 godziny do zrumienienia.
SŁODKIE ROGALIKI ZIEMNIACZANE
300 g ugotowanych ziemniaków
300 g mąki pszennej
100 g cukru
Proszek do pieczenia
1 jajko
1 łyżka wody
50 g masła
Marmolada różana
Łyżka mleka do posmarowania
Ziemniaki ugotować w mundurkach. Obrać , utrzeć lub przepuścić przez praskę. Wszystkie składniki (oprócz jajka) ugnieść na elastyczne ciasto. Białko ubić na pianę, dodać do ciasta. Rozwałkować i wykroić trójkąty dowolnej wielkości. Na każdy trójkąt ułożyć marmoladę. Zwinąć rogaliki. Mleko roztrzepać z żółtkiem. Posmarować rogaliki. Piec kilkanaście minut w gorącym piekarniku.
Receptura na rogaliki pochodzi z książki NIEZAPOMNIANA KUCHNIA WARMII I MAZUR, której autorka jest Małgorzata Jankowska Buttitta
Spotkanie odbyło się w szkole gotowania Little Chef. Katia – bardzo dziękuję za przemiłe ugoszczenie 🙂 Monika i Krzysztof – wielkie dzięki za zaproszenie. Joanna Jakubiuk – zawsze wspaniale jest z Tobą gotować, dziękuję za kolejne cenne lekcje.
Wszystkie zdjęcia, które tu widzicie są autorstwa Asi Matyjek z Odczaruj Gary
